Zzp’ers die samen een ruimte hebben om te werken. Coworking spaces hadden het zwaar aan het begin van de coronacrisis, maar inmiddels weten steeds meer mensen hen weer te vinden. Ook mensen in loondienst. ‘Dat kan mooie dingen tot stand brengen.’
Emilie Sobels begon in 2015 een werkplek voor vrouwelijke ondernemers. Inmiddels zijn er kantoren in vier steden en vormen zo’n 150 vrouwen een actieve werkgemeenschap. Toen het coronavirus Nederland op slot gooide, besloot het team van coworking space Hashtag Workmode meteen een coronaprotocol op te stellen en te investeren in handhygiëne, schermen van plexiglas en tape met routeaanduiding. De deuren van de kantoren bleven open voor huurders die niet vanuit huis konden werken. ‘Om de regels te handhaven was de maximale bezetting alleen een stuk lager’, vertelt Sobels. ‘Daarbij kregen we tijdens de piek van de crisis te maken met opzeggingen, zonder dat er nieuwe leden voor in de plaats kwamen. Dat was wel even spannend.’
Nederland telde in april van dit jaar 700 vestigingen van flexkantoor- en coworking formules. Uit cijfers van het CBS blijkt dat Nederland binnen Europa één van de landen is waar het aantal freelancers het snelst toeneemt. Zo’n 12 procent van de werkende bevolking is zzp’er.
De Social Impact Factory in Utrecht heeft de deuren tweeënhalve maand dichtgehouden. Begin juni ging ‘de fabriek’, die dertien vergaderzalen en 70 werkplekken telt, weer open voor externe partijen. Leden konden er al wat eerder twee dagen in de week terecht. Maar door de maatregelen is er van een volle bezetting nog geen sprake. Het aantal flexibele werkplekken is met de helft geslonken. Marije Hoogendoorn van de Social Impact Factory vertelt: ‘We hebben stoelen weggehaald en houden voldoende afstand tussen de werkplekken. Ook hebben we door het pand heen desinfectiezuilen en looplijnen aangebracht. Verder is er een maximum gesteld aan het aantal werkplekken. De boekingen houden we bij via een reserveringssysteem.’
Inmiddels merken ze bij de coworking space in Utrecht dat de vraag naar flexplekken weer toeneemt. ‘Mensen zijn op zoek naar een fijne en rustige werkplek’, meent Hoogendoorn. ‘De capaciteit van veel kantoren is naar beneden gebracht, maar er blijft behoefte aan ontmoetingsplaatsen.’ Ook bij Hashtag Workmode komen er weer nieuwe leden bij. Emilie Sobels: ‘Het is opvallend dat mensen in loondienst nu meer interesse tonen. Dat vinden wij alleen maar leuk, we geloven in de kruisbestuiving tussen ondernemers en mensen uit het bedrijfsleven.’
Flinke klap
Hoewel de coworking spaces een stijgende lijn zien in het aantal aanvragen, hebben ze financieel een flinke klap gekregen. En door de noodzakelijke afspraak kunnen ze ook de komende periode niet al hun werkplekken benutten. Daarnaast merken ze bij de Social Impact Factory dat het verhuren van vergaderruimtes een stuk lastiger is dan het aantrekken van freelancers. Volgens Hoogendoorn vergaderen bedrijven in de zomer sowieso minder, maar speelt ook mee dat een deel van de bedrijven – en ook de overheid – meetings op een externe locatie nog niet toestaan. De coworking space in Utrecht probeert hierop in te spelen door een online-vergaderservice aan te bieden met een technicus die voor goed beeld en geluid zorgt. ‘Het is een zware tijd, maar we vertrouwen erop dat de stijgende lijn doorzet en mensen het in de herfst weer aandurven om extern te vergaderen’, aldus Hoogendoorn.
Bedrijfsverzamelgebouw De Stadstuin is in overleg met huurders niet dicht geweest. De eerste Stadstuin opende in 2015 als oplossing voor de vele leegstaande kantoorgebouwen. Bedrijven kunnen een ruimte huren in één van de panden. Zo zitten er bijvoorbeeld fietsenmakers, websitebouwers en zelfs een yogaschool. Op een aantal locaties kunnen freelancers ook een bureau huren. Inmiddels hebben ze zeven locaties in Nederland.
‘Bedrijven hebben een eigen kantoor in het pand. Op het moment dat je met twee mensen op 20 vierkante meter werkt, kun je gemakkelijk afstand houden’, aldus mede-eigenaar Harmen Wiersma. Er zijn looproutes aangebracht, informatieposters opgehangen en desinfectiezuilen geplaatst. Maar ze doen vooral aanspraak op ‘het gezonde verstand’ van huurders. Wiersma: ‘We communiceren met onze huurders door middel van nieuwsbrieven en een app. In het begin was het een stuk rustiger, maar veel huurders kwamen snel terug omdat ze behoefte hadden aan een plek weg van huis.’ Wel heeft de coronacrisis een deel van de huurders hard geraakt. Daarom hebben sommige bedrijven opschorting van de huur gekregen of een wederdienst geleverd in ruil voor korting.
Blijven investeren
De Stadstuin gaat het omzetverlies van begin dit jaar niet meer goedmaken. Al merken ze dat het ook snel weer kan aantrekken. Mede-eigenaar Wiersema: ‘Bij iedere versoepeling zaten de aanvragen meteen in de lift.’ Het team van de Stadstuin heeft de lockdown gebruikt om te werken aan uitbreidingsplannen. ‘We gaan dit jaar twee nieuwe locaties openen in Breda en Den Bosch.’
Ook Emilie Sobels heeft vertrouwen in de rest van het jaar. Al heeft ze er wel moeite mee dat coworking spaces niet in aanmerking komen voor steun van de overheid. ‘We worden gezien als vastgoed en niet als onderneming. Als je te maken krijgt met fors teruglopende inkomsten terwijl je ook geld moet uitgeven aan (prijzige) plexiglasschermen, is dat lastig. Toch denk ik dat het belangrijk is om te blijven investeren. En we zijn nu beter voorbereid als er een nieuwe lockdown wordt ingesteld.’
De oprichter van Hashtag Workmode gelooft dat coworkingspaces belangrijker worden als mensen meer vanuit huis blijven werken. ‘Er is al meer interesse van mensen in loondienst. Ik kan mij een situatie voorstellen waarbij mensen een paar dagen thuiswerken en een paar dagen op kantoor of bij coworking spaces.’ Volgens Sobels zou het een goed idee zijn als bedrijven flexplekken huren voor hun werknemers. ‘Bijvoorbeeld met het geld dat ze besparen met weggevallen reiskosten. Ondernemers en mensen uit het bedrijfsleven samen in een ruimte zetten, kan mooie dingen tot stand brengen.’
Dit artikel is geschreven door Thomas de Man in opdracht van Intermediair.
Hier vind je de link naar het artikel.
