Vorige week heb ik met veel plezier het stuk ‘Hoe gemeenten sociaal ondernemers kunnen benutten’ van Niels Bosma, Karin Geuijen, Willem Janssen en Veronique Schutjens op Sociale Vraagstukken gelezen. Uit verschillende rapporten dit jaar, zoals het PWC rapport van maart 2018 en de Roadmap voor Sociaal Ondernemerschap van de G40, komt naar voren dat gemeenten worstelen met de samenwerking met sociaal ondernemers. De oproep waarmee de auteurs eindigen, onderschrijf ik dan ook volledig: “[…] deze rol vraagt om nieuwe capaciteiten en betrokkenheid van bestuurders, beleidsmakers en beleidsteams […].” Aandacht voor en advies aan gemeenten vanuit de academische wereld, zoals dit artikel, is daarom des te meer toe te juichen.
Het artikel benoemt goed dat gemeenten verschillende opties hebben om sociaal ondernemers te benutten en daarmee de maatschappelijke impact te vergroten in hun gemeente. Twee in mijn ogen belangrijke opties wil ik graag toevoegen: challenges en inkoop.
Challenges: vraag de markt om hulp
Tussen de twee uitersten van right to challenge-initiatieven van burgers en volledige Social Impact Bonds (SIB’s) inrichten, mist een belangrijke optie. SIB’s zijn ingewikkelde contractafspraak-trajecten die alleen werken met bewezen methodes van stabiele sociaal ondernemers vanwege het risicoprofiel voor de financier(s) en right to challenge-initiatieven gaan vaak over lokale, wijkgerichte verbeteringen. Challenges zijn een mogelijkheid daar tussenin: vragen uitzetten in de markt waar (sociaal) ondernemers en andere partijen op kunnen reageren en in co-creatie gezocht wordt naar de geschikte samenwerkingsvorm. We zien dit steeds meer, met o.a. Battle of Concepts en Social Impact Challenges.
Inkoop als middel voor versnelling
Zoals de auteurs benoemen, besteedt de overheid jaarlijks meer dan 73 miljard euro aan aanbestedingen, waarvan lokale overheden een derde deel voor hun rekening nemen. Echter is alleen het benoemen van aanbestedingen te nauw. De gemeente is zelf namelijk ook een organisatie met een groot inkoopbudget, waarvan een significant gedeelte nooit via aanbestedingsprocedures wordt besteed. ‘Reguliere’ inkoop en gunningsprocedures nemen in sommige gemeenten zelfs 50% van het totale inkoop- en aanbestedingsbudget op. Waar wijzigingen in de aanbestedingsprocedures ruimte creëren voor gevestigde sociaal ondernemers, bieden inkoop- en gunningsprocedures juist ruimte voor startende sociaal ondernemers vanwege de kleinere bedragen en omvang. Het stimuleren van deze ondernemers middels inkoop zorgt dat zij kunnen groeien van subsidie naar omzet, en potentieel in een later stadium aanbestedingen winnen en SIB’s kunnen sluiten.
Over de Social Impact Factory
Veel maatschappelijke vraagstukken schreeuwen om een oplossing, zoals voedselverspilling en schulden. De overheid is niet meer de voornaamste drijfkracht van het oplossen van deze vraagstukken. Met de komst van de participatiesamenleving en de decentralisaties, nemen ondernemers en burgers een steeds actievere rol in het oplossen van deze vraagstukken. Wij noemen dit de beweging naar sociaal ondernemerschap.
Sociaal ondernemerschap is ondernemen met het doel een maatschappelijk vraagstuk op te lossen. We zien steeds meer organisaties die zich richten op het maken van maatschappelijke impact. Sociaal ondernemers vervullen hierin een specifieke rol: vanuit een innovatief, markt-gedreven verdienmodel dragen ze bij aan de oplossingen van een maatschappelijk probleem.
Onze missie: wij versnellen de beweging naar sociaal ondernemerschap! Ons netwerk vormt de basis voor deze versnelling. Wij verbinden en vertalen de verschillende leefwerelden. Er wordt heel veel gepraat over sociaal ondernemerschap, maar de uitvoering blijft achter. Wij maken werk van sociaal ondernemerschap. Onze activiteiten versterken het netwerk en vergroten de impact van organisaties. Eens met ons verder praten? Neem gerust contact met me op (06-30060398 / marit@socialimpactfactory.com)
